Καρκινική γραφή

Από τον Κωνσταντίνο Αστερίου

Οι λέξεις «ΑΝΝΑ» και «ΣΕΡΡΕΣ» είναι καρκινικές. Όπως και η λέξη «άλλα» ή «αλλά».

Η γνωστότερη καρκινική επιγραφή είναι η: «Νίψον ανομήματα μη μόναν όψιν» (μετάφραση στα νέα ελληνικά: πλύνε τις αμαρτίες σου, όχι μόνο το πρόσωπό σου) η οποία χαρασσόταν συχνά σε πηγές.

Παρόμοιες επιγραφές είναι οι:

• ΝΟΜΟΝ, Ο ΚΟΙΝΟΣ, ΕΧΕ ΣΟΝ ΟΙΚΟΝΟΜΟΝ
• ΑΘΛΗΣΑΣ ΗΔΗ ΠΩΛΩ ΠΗΔΗΣΑΣ ΗΛΘΑ
• ΝΟΣΩ. ΣΥ ΟΣ Η ΙΑΜΑ, ΙΗΣΟΥ, ΣΩΣΟΝ
• ΙΕΡΑ ΣΑ ΠΑΡΑ ΧΕΙΛΗ, ΗΛΙΕ, ΧΑΡΑ ΠΑΣΑ ΡΕΙ
• ΣΟΣ ΕΙΜΙ, ΤΙΜΙΕ, ΣΟΣ
• ΣΟΦΑ ΤΑΙ ΚΑΙ ΜΗ, ΓΗ ΜΙΑ ΚΑΙ ΤΑΦΟΣ

Πολλοί τέτοιοι στίχοι έχουν γραφτεί από Βυζαντινούς, ανάμεσά τους και ο αυτοκράτορας Λέων ο Σοφός, αλλά και από Λατίνους μοναχούς. Οι Ρωμαίοι είχαν επίσης γράψει καρκινικές επιγραφές με παράδειγμα την:

IN GIRUM IMUS NOCTE ET CONSUMIMUR IGNI
(Μπαίνουμε σε κύκλο τη νύχτα και μας καταναλώνει η φωτιά
–αναφερόμενο σε έντομα που πέφτουν στη φλόγα, τη νύχτα)

Ο χαρακτηρισμός «καρκινική επιγραφή»  προέρχεται από την κίνηση του «καρκίνου»  (κάβουρα), ο οποίος κινείται πλαγίως, και προκειμένου να προχωρήσει μπροστά πηγαίνει δεξιά-αριστερά-δεξιά-αριστερά. Διαβάζοντας μια καρκινική επιγραφή,  το βλέμμα μας πηγαίνει  από αριστερά προς τα δεξιά και μετά από τα δεξιά προς τα αριστερά, όπως δηλαδή θα κινείται αν παρακολουθούσε έναν κάβουρα (καρκίνο) να προχωρά.

ΕΙΚΟΝΑ: flickr.com